Dowlada Mali oo ku gacan-sayreysa baaq kasoo baxay UN-ka
BOMAKO, Mali – Mali waxa ay sheegtay in ay ka dhago adaygi doonto baaqa Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ee ah in loo ogolaado xorriyadda dhaqdhaqaaqa ciidamada nabad ilaalinta si ay u baaraan xadgudubyada ka dhanka ah xuquuqda aadanaha.
Golaha ayaa 12 bilood oo kale arbacadii ku daray hawlgalka nabad ilaalinta Qaramada Midoobay oo sagaal sano jirsaday – oo loo yaqaan MINUSMA, iyadoo 13 cod ay ogolaadeen, halka Ruushka iyo Shiinaha ay ka soo horjeesteen xuquuqda howlgalka oo ay ka aamuseen.
Milateriga Maali ayaa xukunka kula wareegay afgambi 2020 waxayna xiriirka u jareen gumeystihii hore ee Faransiiska iyadoo qandaraasle militari oo gaar ah oo Ruush ah, Wagner Group, uu u istaagay inuu ka caawiyo dagaalka toban sano socday ee ka dhanka ahaa kooxaha hubeysan.
MINUSMA waxa ay sheegtay in ay diiwaan galisay 320 xuquuqda xad gudubyada ah oo ay geysteen militariga Mali intii u dhaxaysay bilihii January iyo March.
Qoxootiga ku sugan xerada M’bera ee ku taal dalka Mauritania ee u dhow ayaa sheegay in askarta Mali ay bilihii la soo dhaafay sare u qaadeen tacadiyada ay geysanayaan, iyadoo ay la socdaan askar caddaan ah oo la rumeysan yahay inay yihiin Ruush.
"Maali ma awoodo inay dammaanad qaaddo xorriyadda dhaqdhaqaaqa su'aalaha MINUSMA iyada oo aan heshiis hore laga gaarin dowladda," safiirka Mali ee Qaramada Midoobay Issa Konfourou ayaa u sheegay golaha. "Maali ma rabto in ay u hogaansanto qodobadan in kasta oo ay ansixiyeen Golaha Ammaanka."
Waxa uu sheegay in Mali ay mas'uul ka tahay baaritaanka ku xadgudubka xuquuqda aadanaha.
“MINUSMA waa in ay awood u yeelato in ay galaan meelaha ay dhibaatadu saameysey si ay u gudato waajibaadkeeda iyo in ay daabacdo warbixinnada saddexdii biloodlaha ah ee xuquuqda aadanaha. Dembiilayaasha xadgudubyada waa in la horgeeyaa cadaaladda,” ayuu yiri danjiraha Faransiiska ee Qaramada Midoobay Nicolas de Riviere.
Kiiskii ugu caansanaa ee MINUSMA ay baarayaan ayaa ah magaalada Moura, goob joogayaal iyo kooxaha xuquuqul insaanka ayaa sheegaya in ciidamada Mali oo ay wehliyaan dagaalyahano caddaan ah ay dileen boqolaal qof oo rayid ah oo ay uga shakiyeen in ay fallaago yihiin.
Ku xigeenka safiirka Ruushka ee Qaramada Midoobay Anna Evstigneeva ayaa ku tilmaantay luqadda xuquuqul insaanka ee qaraarka la ansixiyay arbacadii inay tahay "faragelin", iyada oo intaa ku dartay "ma caawin doonto in la hubiyo in dadka reer Mali ay ku raaxaystaan xuquuqdooda madax-banaanidooda ee ah inay difaacaan muwaadiniintooda iyo inay baaraan dhacdo kasta".
GAROWE ONLINE