Hal milyan qaxooti ah oo ka cararay Ukraine asbuuc gudihiis
KYIV, Ukraine – Ugu yaraan hal milyan oo qof ayaa ka qaxay Ukraine usbuucii la soo dhaafay duulaanka Ruushka, Qaramada Midoobay ayaa sheegtay iyadoo ka digtay in "heerkan" qaxitaanku uu noqon karo "dhibaatada qaxooti ee ugu weyn qarnigan".
Tirada maanta oo khamiis ah ee Hay'adda Qaramada Midoobay u qaabilsan Qaxootiga (UNHCR) ayaa ah in ka badan 2 boqolkiiba dadweynaha Ukraine, taas oo Bangiga Adduunku ku sheegay 44 milyan dhammaadka 2020.
Wakaaladdu waxay ka digtay in qulqulatooyinku ay aad uga fogaadeen dhammaan intii la filayay: Waxay saadaalisay in ilaa 4 milyan oo qof ay aakhirka ka bixi karaan Ukraine, xitaa saadaashaas ayaa dib loo eegi karaa.
Joung-ah Ghedini-Williams, oo ah afhayeenka UNHCR, ayaa wakaalada wararka ee Associated Press u sheegtay in "xogtayadu ay tilmaamayso inaan dhaafnay 1 milyan oo calaamad" saqdii dhexe ee xalay ee bartamaha Yurub, iyadoo lagu saleynayo xisaabaadka ay soo aruuriyeen mas'uuliyiinta qaranka.
Madaxa sare ee UNHCR, Filippo Grandi, ayaa bartiisa Twitter-ka ku soo qoray, “Toddobo maalmood gudahood waxaan aragnay qaxa hal milyan oo qaxoonti ah oo ka socda Ukraine una socda dalalka deriska ah”.
Waxa uu intaa ku daray, "Malaayiin kale oo badan, gudaha Ukraine, waa waqtigii ay qorigu aamusi lahaayeen, si gargaar bini'aadanimo oo nafo lagu badbaadiyo loo bixiyo."
Iyadoo guud ahaan dalka laga maqlayo dhawaqa rasaasta, madaafiicda hoobiyayaal ah iyo rasaasta ay isweydaarsanayaan dhinacyada dagaalamaya hadana dadka rayidka ah, ayaa qiray sida ay uga quusteen in ay ku noolaadaan Ukrain, iyo sidoo kale walaaca sii kordhaya ee ku aadan musiibo bini’aadantinimo oo ay geysanayaan dagaaladaan sida ay ka digeen hay’adaha Qaramada Midoobay ee Hay’adda Caafimaadka Adduunka ee WHO. Xafiiska Qaramada Midoobay ee isku xirka arrimaha bini'aadantinimada.
Tirooyinka maalinlaha ah ayaa tilmaamaya xawaaraha dawakhsan ee daadgureynta.
Ka dib markii in ka badan 82,000 oo qof ay ka baxeen maalintii ugu horeysay ee duulaanka Ruushka ee Febraayo 24, maalin kasta ka dib waxay keentay ugu yaraan 117,000 oo qaxooti cusub ah, oo gaaray heerkii ugu sarreeyay ee ku dhawaad 200,000 Talaadadii oo keliya, iyadoo lagu saleynayo tiradii ugu dambeysay ee UNHCR.
Marka la barbardhigo, Suuriya, oo dagaalkeedu ka qarxay 2011, welina ah waddanka qaxoontiga ugu badan ka soo baxay, ayaa ku dhawaad 5.7 milyan oo qof ka qaxay, sida lagu sheegay tirooyinka UNHCR. Laakiin xitaa xawaaraha duulimaadka ee horaantii 2013, waxay qaadatay ugu yaraan saddex bilood in 1 milyan oo qaxooti ah ay ka baxaan Suuriya.
Laba sano ka dib, 2015, malaayiin kun oo Suuriyaan ah iyo qaxooti kale oo inta badan ku sugnaa Turkiga ayaa u qaxay Yurub, taasoo keentay jahwareer ku yimid Midowga Yurub oo ka jawaabaya jawaab celintiisa iyo mararka qaarkood, isku dhacyo iyo dib u riixid xuduudaha qaranka qaarkood.
Ilaa hadda, saraakiisha Qaramada Midoobay iyo kuwa kale ayaa guud ahaan ammaanay jawaabta ka timid deriska Ukraine ee furay guryo, goobo jimicsi, iyo tas-hiilaad kale si ay u qaataan qaxootiga cusub.
Afhayeenka UNHCR Shabia Mantoo ayaa Arbacadii sheegtay in "heerkan" qulqulka ka imaanaya Ukraine ay ka dhigi karto isha "dhibaatada qaxootiga ee ugu weyn qarnigan".
Sida laga soo xigtay xogta Qaramada Midoobay, in ka badan kala badh dadka ka soo cararay Ukraine waxay aadeen Poland iyo in ka badan 116,000 oo aaday Hungary oo ku taal koonfurta. Moldova waxay qaadatay in ka badan 79,000 iyo 71,200 waxay aadeen Slovakia.
GAROWE ONLINE