Cunaqabataynta Al-Shabaab oo La Kordhiyay

NEW YORK - Qaramada Midoobay ayaa sii dheeraysay cunaqabataynta saaran Al-Shabaab, iyadoo si gaar ah diiradda loo saarayo soo dejinta hubka sharci-darrada ah iyo dhoofinta shiidaalka, iyadoo xubno ka tirsan Golaha Ammaanka ay ka walaaceen maraakiibta ka dambeeya gaadiidka hubka la mamnuucay.

Cunaqabataynta ayaa la sheegay inay socon doonto ilaa Diseembar 2025, iyadoo sidoo kale la cusboonaysiiyay waajibaadka Guddiga Khubarrada ee ka caawiya maamulka cunaqabataynta Al-Shabaab ilaa 13-ka Janaayo 2026. Go'aanka ayaa ahaa mid mideysan, sida lagu sheegay warbixinta Qaramada Midoobay.

Golaha 15 xubnood ayaa go'aamiyay in "Dhammaan dalalka ay tahay, si looga hortago Al-Shabaab iyo kuwa kale ee isku dayaya in ay burburiyaan nabadda iyo amniga Soomaaliya iyo gobolka, inay qaadaan tallaabooyinka lagama maarmaanka ah si loo joojiyo dhammaan keenista hubka, rasaasta iyo qalabka milatariga ee Soomaaliya."

Sida ku xusan qoraalka, tallaabooyinkan ma saameyn doonaan keenista ama sahayda loogu talagalay dowladda Federaalka Soomaaliya, iyadoo xayiraadda hubka ee ka saaran dowladda Federaalka la qaaday dhowr bilood ka hor. Sidoo kale, ma saameyn doonaan sahayda loogu talagalay Hay’adda Sirdoonka iyo Amniga Qaranka iyo ciidamada booliska Soomaaliyeed iyo ciidamada gacanta ee Soomaaliyeed.

Xubno badan oo ka tirsan Golaha ayaa ka hadashay ka dib codbixinta. Wakiilka Guyana, oo sidoo kale ka hadlayey magaca Aljeeriya, Sierra Leone, iyo Soomaaliya, ayaa sheegay inay taageerayaan go’aanka Golaha "maadaama aan weli muhiimad weyn siinayno arrimahan dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab." Si kastaba ha ahaatee, waxay tilmaameen in nidaamkan la qiimeeyo si loo ogaado haddii uu taageeri karo dadaallada dowladda ee ka dhanka ah kooxda.

Wakiilka UK ayaa yiri: "Xalkaani wuxuu hayaa xirmo awood leh oo cunaqabatayn ah oo loogu talagalay in si weyn looga hoos geliyo Al-Shabaab, la burburiyo dhaqaalaha kooxda, iyo in la xoojiyo iskaashiga caalamiga ah iyo taageerada Soomaaliya si ay u dhistaan awoodooda."

Sidoo kale, golaha ayaa aqoonsaday walaaca gaadiidka hubka ee ka imanaya Yemen una socda Soomaaliya, iyagoo xiriir la leh Xuutiyiinta. Wakiilka Faransiiska ayaa sheegay in dhaq-dhaqaaqaasi uu jabinayo xayiraadda hubka ee la xiriirta. "Waa muhiim in laga hortago Al-Shabaab inay xiriir la sameeyaan kooxaha ay xayiraaddu saaran tahay ee gobolka — oo ay ku jiraan Xuutiyiinta," ayuu ku adkeystay.

Mar kale, Wakiilka Mareykanka ayaa muujiyay walaaca ku saabsan xiriirka sii kordhaya ee u dhexeeya Al-Shabaab iyo Xuutiyiinta Yemen, isagoo ugu baaqay wada-hadal dhex mara Geeska Afrika iyo Jaziiradda Carabta si arrintan looga hortago kahor inta aysan ka dhicin xaalad ka baxsan gacanta.

Si kastaba ha ahaatee, Wakiilka Federaalka Ruushka ayaa ka jawaabay isagoo sheegay in "arrinta Yemen ay u baahan tahay in si gaar ah loo tixgeliyo."

Waxaa la sheegay in qoraalka uu ka kooban yahay waxyaabo la jaanqaadaya rabitaanka Soomaaliya ee ku aaddan dib-u-eegista nidaamka cunaqabataynta, taasoo la soo rogay tan iyo 1992, iyadoo loo mahadcelinayo xaddidaadda helitaanka hubka ee hay’adaha aan dawliga ahayn.

Wakiilka Pakistan ayaa yiri: "Kartida Al-Shabaab ee radical-ka, ka-qaybgalka, ururinta lacagaha iyada oo loo marayo cadaadis iyo burcad-badeednimo iyo helitaanka hubka waa in la joojiyo." Isagoo sidoo kale xusay in taageerada bani’aadamnimo ee joogtada ah iyo taageerada horumarinta dhaqaalaha Soomaaliya ay muhiim u tahay xalinta sababaha asaasiga ah ee argagixisada. "Dagaalka ka dhanka ah argagixisada wuxuu u baahan yahay wada-shaqeyn goboleed iyo caalami ah," ayuu ku xusay.

GAROWE ONLINE