Madaxweynaha Soomaaliya oo Salva Kiir kala hadlay xaaladda South Sudan

MUQDISHO - Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ugu baaqay dhinacyada ku dagaallamaya South Sudan inay qaataan wadahadal, isaga oo sheegay in ay jirto baahi degdeg ah oo loo qabto si looga hortago inay xaaladda dagaalladu sii kordhiso, gaar ahaan waddanka oo ah dal cusub oo ku jirta raadinta xasillooni.

Madaxweyne Salva Kiir ayaa ku jira khilaaf daran oo uu la leeyahay Madaxweyne ku xigeenka Riek Machar, iyadoo kooxaha ay hoggaamiyaan labada hoggaamiye ay wadaan dagaallo, taasoo sababtay in kumanaan qof ay barakacaan, isla markaana ay jiraan dhimashooyin badan oo la soo sheegey.

Si kastaba ha ahaatee, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, oo dalka Soomaaliya sidoo kale ka mid ah dalalka ku jira raadinta xasillooni, ayaa xiriir telefoon la sameeyay labada hoggaamiye ee Salva Kiir iyo Riek Machar, isaga oo ka dalbaday inay qaataan wadahadal, si looga hortago in colaadda ay sii faafiso oo ay saameyn ku yeelato gobollo badan oo ka mid ah South Sudan.

"Waxaan la hadlay Madaxweynaha South Sudan Salva Kiir Mayardit iyo Madaxweyne ku xigeenka Koowaad Riek Machar si aan uga wada hadalno xaaladda amni ee South Sudan," ayuu yiri Xasan Sheekh Maxamuud. "Soomaaliya waxay si buuxda uga taagan tahay taageerada shacabka South Sudan waxaana sii wadeynaa taageerada dadaallada lagu doonayo xal nabadeed oo waara."

Axadii, Waaxda Arrimaha Dibedda ee Maraykanka ayaa amar ku bixisay in shaqaalaha dowladda ee aan degdegga ahayn ay ka baxaan caasimadda Juba ee South Sudan, maadaama xiisaduhu sii kordhadeen kadib dagaallo ka dhacay waqooyiga dalka. Qaraarka safaaradda Maraykanka ayaa sheegay in dagaalladu sii socdaan isla markaana hubka uu si fudud u heli karo shacabka.

Taliyayaasha dowladdu waxa ay qaar ka mid ah la haysteen marka koox loo yaqaan 'White Army' ay weerareen qaybo ka mid ah dalka. Taliyayaasha la xiray, kuwaas oo markii dambe la sii daayay, ayaa si toos ah ula xiriira Riek Machar, oo xiriirkii siyaasadeed ee uu la lahaa Kiir uu si weyn u daciifay.

Guri Riek Machar ayaa lagu xeeray ciidamada, waxaana taageerayaashiisa ay sheegeen in xadhiggaasi uu khatar ku yahay heshiiska nabadda ee dalka, kaas oo la saxiixay 2018 ka dib shan sano oo dagaal sokeeye ah, inkastoo labada dhinac ay si weyn isku arkaan.

Jimcihii, weerar lagu qaaday diyaaradda helikoptaarka ee Qaramada Midoobay ee ku safraysay waqooyiga dalka ayaa xaaladda amni ka dhigtay mid aad u adag, waxaana hay'adda xuquuqda aadanaha ee Qaramada Midoobay ay sheegtay in weerarkaasi uu yahay "fal dambiyadeed dagaal."

Guddiga Xuquuqda Aadanaha ee Koonfurta Suudaan ayaa sabtidii sheegay in rabshadaha ka socda waqooyiga iyo xiisadaha ka jira Juba, caasimadda dalka, ay "khatar ku yihiin" heshiiska nabadda ee South Sudan. Sida uu sheegay Guddoomiyaha guddiga, Yasmin Sooka, "Waxaan aragnaa dib u dhac cabsi leh oo ka dhigi kara in la tirtirto horumarkii adag ee la gaaray.

Halkii laga sii wadi lahaa kala qaybsanaan iyo dagaal, hoggaamiyaasha waa inay si degdeg ah diiradda u saaraan geeddi-socodka nabadda, ilaalinta xuquuqda aadanaha ee shacabka South Sudan, iyo hubinta in si habsami leh loogu gudbo dimuqraadiyad."

GAROWE ONLINE